般若心経/Heart Sutra
ma ka han nya ha ra mi ta shin gyo
摩訶般若波羅蜜多心経
kan ji zai bo sa gyo jin han nya ha ra mi ta ji
観自在菩薩 行深般若波羅蜜多時
sho ken go on kai ku do is-sai ku yaku
照見五蘊皆空 度一切苦厄
sha ri shi shiki fu i ku ku fu i shiki
舍利子 色不異空 空不異色
shiki soku ze ku ku soku ze shiki
色即是空 空即是色
ju so gyo shiki yaku bu nyo ze sha ri shi
受想行識亦復如是 舍利子
ze sho ho ku so fu sho fu metsu
是諸法空相 不生不滅
fu ku fu jo fu zo fu gen ze ko ku chu mu shiki
不垢不浄 不増不減 是故空中 無色
mu ju so gyo shiki mu gen ni bi ze-shin ni
無受想行識 無眼耳鼻舌身意
mu shiki sho ko mi soku ho mu gen kai
無色声香味触法 無眼界
nai shi mu i shiki kai mu mu myo
乃至無意識界 無無明
yaku mu mu myo jin nai shi mu ro shi
亦無無明尽 乃至無老死
yaku mu ro shi jin mu ku shu metsu do
亦無老死尽 無苦集滅道
mu chi yaku mu toku I mu sho toku ko
無智亦無得 以無所得故
bo dai sat-ta e han nya ha ra mi ta ko
菩提薩埵 依般若波羅蜜多故
shin mu kei ge mu ke ge ko
心無罣礙 無罣礙故
mu u ku fu on ri is-sai ten do mu so
無有恐怖 遠離一切顛倒夢想
ku gyo ne han san ze sho butsu
究竟涅槃 三世諸仏
e han-nya ha ra mi ta ko
依般若波羅蜜多故
toku a noku ta ra san myaku san bo dai
得阿耨多羅三藐三菩提
ko chi hannya ha ra mi ta
故知般若波羅蜜多
ze dai jin shu ze dai myo shu
是大神呪 是大明呪
ze mu jo shu ze mu to do shu
是無上呪 是無等等呪
no jo is-sai ku shin jitsu fu ko
能除一切苦 真実不虚
ko setsu han nya hara mi ta shu
故説般若波羅蜜多呪
soku setsu shu watsu
即説呪曰
gya tei gya tei hara gya tei hara so gya tei
羯諦羯諦 波羅羯諦 波羅僧羯諦
bo ji so wa ka hannya shin gyo
菩提薩婆訶 般若心経
Bản dịch nghĩa:
Ngài Bồ Tát Quán Tự Tại khi thực hành thâm sâu về trí tuệ Bát Nhã Ba la mật, thì soi thấy năm uẩn đều là không, do đó vượt qua mọi khổ đau ách nạn.
Nầy Xá Lợi Tử, sắc chẳng khác gì không, không chẳng khác gì sắc, sắc chính là không, không chính là sắc, thọ tưởng hành thức cũng đều như thế.
Nầy Xá Lợi Tử, tướng không của các pháp ấy chẳng sinh chẳng diệt, chẳng nhơ chẳng sạch, chẳng thêm chẳng bớt.
Cho nên trong cái không đó, nó không có sắc, không thọ tưởng hành thức.
Không có mắt, tai, mũi, lưỡi, thân ý. Không có sắc, thanh, hương vị, xúc pháp. Không có nhãn giới cho đến không có ý thức giới.
Không có vô minh,mà cũng không có hết vô minh. Không có già chết, mà cũng không có hết già chết.
Không có khổ, tập, diệt, đạo.
Không có trí cũng không có đắc, vì không có sở đắc.
Khi vị Bồ Tát nương tựa vào trí tuệ Bát Nhã nầy thì tâm không còn chướng ngại, vì tâm không chướng ngại nên không còn sợ hãi, xa lìa được cái điên đảo mộng tưởng, đạt cứu cánh Niết Bàn.
Các vị Phật ba đời vì nương theo trí tuệ Bát Nhã nầy mà đắc quả vô thượng, chánh đẳng chánh giác.
Cho nên phải biết rằng Bát nhã Ba la mật đa là đại thần chú, là đại minh chú, là chú vô thượng, là chú cao cấp nhất, luôn trừ các khổ não, chân thật không hư dối.
Cho nên khi nói đến Bát nhã Ba la mật đa, tức là phải nói câu chú:
Yết đế yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha.
(Qua rồi qua rồi, qua bên kia rồi, tất cả qua bên kia rồi, giác ngộ rồi đó!)
Bản phổ kệ:
(Thích Nhất Hạnh)
Bồ Tát Quán Tự Tại
Khi quán chiếu thâm sâu
Bát Nhã Ba La Mật
(tức Diệu Pháp Trí Độ)
Bổng soi thấy năm uẩn
Đều không có tự tánh
Thực chứng điều ấy xong
Ngài vượt thoát tất cả
Mọi khổ đau ách nạn.
Nghe đây Xá Lợi Tử:
Sắc chẳng khác gì không
Không chẳng khác gì sắc
Sắc chính thực là không
Không chính thực là sắc
Còn lại bốn uẩn kia
Cũng đều như vậy cả.
Xá Lợi Tử nghe đây:
Thể mọi pháp đều không
Không sanh cũng không diệt
Không nhơ cũng không sạch
Không thêm cũng không bớt
Cho nên trong tánh không
Không có sắc, thọ, tưởng
Cũng không có hành thức
Không có nhãn, nhĩ, tỷ
Thiệt, thân, ý (sáu căn)
Không có sắc, thanh, hương
Vị, xúc, pháp (sáu trần)
Không có mười tám giới
Từ nhãn đến ý thức
Không hề có vô minh
Không có hết vô minh
Cho đến không lão tử
Cũng không hết lão tử
Không khổ, tập, diệt, đạo
Không trí cũng không đắc
Vì không có sở đắc
Khi một vị Bồ Tát
Nương Diệu Pháp Trí Độ
(Bát Nhã Ba La Mật)
Thì tâm không chướng ngại
Vì tâm không chướng ngại
Nên không có sợ hãi
Xa lià mọi vọng tưởng
Xa lìa mọi điên đảo
Đạt Niết Bàn tuyệt đối
Chư Bụt trong ba đời
Y Diệu Pháp Trí Độ
Bát Nhã Ba La Mật
Nên đắc vô thượng giác
Vậy nên phải biết rằng
Bát Nhã Ba La Mật
Là linh chú đại thần
Là linh chú đại minh
Là linh chú vô thượng
Là linh chú tuyệt đỉnh
Là chân lý bất vọng
Có năng lực tiêu trừ
Tất cả mọi khổ nạn
Cho nên tôi muốn thuyết
Câu thần chú Trí Độ
Bát Nhã Ba La Mật
Nói xong đức Bồ Tát
Liền đọc thần chú rằng:
Yết đế, Yết đế
Ba la Yết đế
Ba la Tăng yết đế
